Kwesi? Nee, Kofi!

Bij de organisatie waar ik voor werk, hebben personeelsleden een lettercode. De systemen van het bedrijf kennen mij als AAJ. Maar ik ben ooit begonnen als AAP. Dat komt zo. De code wordt gevormd door de eerste twee letters van je achternaam en de eerste van je voornaam. In mijn geval, daar kan ik niet omheen: AAP. Maar kennelijk vond na enige tijd iemand van de personeelsadministratie dat zielig voor mij en kwam op het idee mijn tweede voorletter (Josephus) aan mijn AA toe te voegen: AAJ. Gesteld dat ene Theo van Kuilenburg bij ons had gewerkt, dan had ik vurig voor hem gehoopt dat zijn ouders hem met vooruitziende blik ook meer dan één voornaam hadden gegeven.

Een associatie die ik krijg bij de vorige alinea, neemt mij mee naar de literaire klassieker Robinson Crusoe van Daniel Defoe. Ik heb het boek zelf niet gelezen (wel, tussen haakjes, zijn latere Moll Flanders, een aanrader!) maar zoals iedereen ken ik het verhaal zo ongeveer. Robinson lijdt schipbreuk, komt terecht op een onbewoond eiland en krijgt daar later gezelschap van een inboorling, die hij Vrijdag noemt. Wijlen de zanger en grappenmaker Rudi Carrell speelde dat verhaal in de jaren zestig ooit na in een televisieshow met een aap in de rol van Vrijdag. Nu wil het geval dat ik, naast voorheen dus AAP, ook Vrijdag word genoemd. Ik haast me dat uit te leggen.

Sinds 23 jaar kom ik regelmatig in Ghana. Ik heb daar in 2002, om redenen die er nu verder niet toe doen, een eretitel gekregen in het dorpje Afranse. En bij die titel hoort een naam. Voor ik die kreeg, werd mij gevraagd op welke dag ik ben geboren. Op zondag, antwoordde ik. Daarop werd mij plechtig de naam Nana Kwesi Nkum II toebedeeld. Kwesi, zo werd mij verteld, betekent: (geboren op) zondag. Toen ik dat verhaal later aan mijn moeder vertelde zei ze: “Maar jongen, jij bent helemaal niet op een zondag geboren; 22 september 1950 was een vrijdag.” Ik meldde dat ietwat beschroomd aan mijn vrienden in Afranse, die niet moeilijk deden en mijn naam fluks wijzigden in Nana Kofi Nkum II. Ik heet in Ghana dus Kofi, ofwel: Vrijdag.